Halk Yatırım’ın raporunda ABD Başkanı Donald Trump’ın tüm ülkelere açıklamış olduğu yeni gümrük tarifelerinin ardından ABD piyasalarının, günü sert düşüşle tamamladığı belirtildi. Raporda şunlar kaydedildi:

“Dün piyasalarda neler oldu? S&P 500 ve Nasdaq endeksleri son beş yılın en yüksek günlük kaybını yaşadı.

“Trump’ın açıklamaları öncesi piyasadaki iyimserlik, beklenenden yüksek gerçekleşen gümrük vergilerinin ardından yerini endişeye bıraktı. Yeni tarifelerin ticaret savaşını güçlendirerek küresel ekonomiyi resesyona sürükleyeceğine dair endişeler ile piyasalarda risk iştahı zayıfladı.

“Dün basın mensuplarına açıklamalarda bulunan Trump, tarifeler dolayısıyla piyasalarda sert bir düşüşün beklenebileceğini söyledi. ABD ekonomisini ameliyat edilmesi gereken bir hastaya benzeten Trump, operasyon sonrası her şeyin çok iyi gideceğini, ekonomi ve piyasaların patlayacağını ifade etti. Diğer yandan, ABD Ticaret Bakanı Howard Lutnick ise tarifelerde bir muafiyet yapılmayacağını, diğer ülkelerin misilleme yapmasının etkili olmayacağını söyledi.

“Yeni gümrük vergilerine diğer ülkelerden tepki ise gecikmedi. Kanada Başbakanı Mark Carney, Kanada'ya uygulanacak yüzde 25'lik otomobil tarifelerine yanıt vereceklerini söyledi. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ise, yeni gümrük tarifelerini sert ve yersiz bulduğunu belirtirken, Fransız şirketlerden ABD yatırımlarını askıya almalarını istedi.

“Trump’ın açıklamış olduğu tarifelerin yanı sıra dün ABD’de açıklanan makro verilerin beklentilerin altında gerçekleşmesi de piyasalar üzerinde baskı yarattı. ISM hizmet PMI Mart ayında 53,5’ten 50,8’e gerileyerek dokuz ayın en düşük seviyesinde gerçekleşti.

“Beklenti 52,9 seviyesinde bulunuyordu. Hizmet sektörünün 10 alt sektöründe büyüme, 7 sektöründe ise daralma kaydedildi. Verinin detaylarına baktığımızda; ödenen fiyatlar 62,6’dan 60,9’a, yeni siparişler 52,2’den 50,4’e ve istihdam endeksi 53,9’dan 46,2’ye geriledi. Beklenti sırasıyla 63,1, 51,9 ve 53,0 seviyelerindeydi. 29 Mart haftasına ilişkin işsizlik başvuruları 219.000 ile beklentilerin hafif altında gerçekleşirken, devam eden işsizlik başvuruları 1,9 milyona yükselerek dört yılın zirvesine ulaştı.

“Son olarak Şubat ayında dış ticaret açığı 122,7 milyar dolar ile beklentilerin hafif altında gerçekleşti. Önceki aya ilişkin açık 131,4 milyardan 130,7 milyar dolara revize edildi. Şubat ayında ihracat yıllık yüzde 2,9 artışla 278,5 milyar, ithalat ise değişim göstermeyerek 401,1 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Bu gelişmelerle Dow Jones endeksi günü yüzde 3,98 düşüşle 40.545,93, S&P 500 endeksi yüzde 4,84 düşüşle 5.396,52 ve Nasdaq endeksi yüzde 5,97 düşüşle 16.550,61 seviyesinden tamamladı.

“Bu arada, açıklanan tarifelerin Fed’i zor bir duruma ittiğine ilişkin beklentiler de ön planda kalmaya devam ediyor. Açıklanan tarifelerin enflasyonist baskıları artırabileceği ve ekonomiyi yavaşlatabileceğine ilişkin endişeler ile Fed, para politikasında yeni çıkmazlara girebilir. Tarifeler ekonomik yavaşlama olasılığını artırırken, enflasyonist baskı karşısında Fed’in faiz oranlarını düşürmeyi erteleyebileceğine ilişkin beklenti de ön planda.

“Bu gelişmelerle dün ABD 2 yıllık tahvil faizi yüzde 3,68, 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,03 seviyesine geriledi. VIX endeksi de 21,51’den 30,02’ye bir ayın en yüksek seviyesine ulaştı. Fed yetkililerinden Lisa Cook, yüksek belirsizlik ortamında Fed için verileri izleme zamanı olduğunu söyledi. Fed Başkan Yardımcısı Philip Jefferson da faizleri ayarlamak için acele etmediklerini, tarifelerin etkisini değerlendirmek için zamana ihtiyaçları olduğunu ifade etti.

“Avrupa piyasalarında da tarife endişeleriyle negatif seyir hakimdi. CAC 40 endeksi yüzde 3,31, Euro Stoxx 50 endeksi yüzde 3,59, DAX endeksi yüzde 3,01 ve FTSE 100 endeksi yüzde 1,55 düşüşle günü tamamladı. Euro Bölgesi’nde makro veri tarafında hizmet PMI ve ÜFE takip edildi. Hizmet PMI Mart ayı verisi 50,4’ten 51,0’a revize edildi. Şubat’ta hizmet PMI 50,6 seviiyesinde bulunuyordu. Şubat’ta üretici fiyat endeksi aylık yüzde 0,2 artışla yıllık bazda yüzde 3,0 seviyesinde gerçekleşti. Önceki ayın verisi yüzde 1,8’den yüzde 1,7’ye revize edildi.

“Bugün ne bekliyoruz? Asya piyasalarında bu sabah satış baskısı devam ediyor. Nikkei yüzde 3,43, Shanghai yüzde 0,24, Hang Seng yüzde 1,52, Kospi yüzde 1,54 ve Nifty 50 endeksi yüzde 0,57 ile eksi yönde bulunuyor. Japonya Merkez Bankası Başkanı Kazuo Ueda, para politikasında yeni tarifelerin ülke ekonomisine etkisini değerlendireceklerini ve yüksek vergilerin küresel ve yerel ekonomik büyüme üzerinde baskı yaratacağı söyledi. Diğer yandan Güney Kore’de ise Anayasa Mahkemesi, Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'ün, 3 Aralık 2024'teki sıkıyönetim ilanının anayasaya aykırı olduğuna hükmederek görevden azline karar verdi.

“ABD vadeliler cephesinde de negatif seyir hakim. ABD’de bugün istihdam raporu takip edilecek. Fed’in enflasyon hedeflemesinde yakından izlediği tarım dışı istihdama ilişkin beklenti 140.000 seviyesinde bulunuyor. Şubat ayında tarım dışı istihdam 151.000 kişi artış kaydetmişti. Ortalama saatlik kazançların aylık yüzde 0,3 artışla yıllık yüzde 4,0’da, işsizlik oranının ise yüzde 4,1’de sabit kalması bekleniyor.

“Gelecek gündemde neler var? Önümüzdeki hafta ABD’de FOMC toplantı tutanaklarını ve Mart ayı enflasyon rakamlarını takip ediyor olacağız. Çarşamba günü açıklanacak olan tutanaklarda yetkililerin ekonomiye ve para politikasına ilişkin görüşleri yakından izlenecek. Mart’ta Fed faizi yüzde 4,25-4,50 aralığında sabit bırakmıştı. Perşembe günü açıklanacak olan TÜFE’ye ilişkin beklenti ise aylık yüzde 0,1 artışla yıllık bazda yüzde 2,8’den yüzde 2,6’ya gerilemesi yönünde.

“Euro Bölgesi’nde Pazartesi günü perakende satışlar açıklanacak. Ocak’ta satışlar aylık yüzde 0,3 düşüş, yıllık yüzde 1,5 artış kaydetmişti. Perşembe günü Çin ve Japonya’da enflasyon rakamları takip edilecek. Çin’de Mart’ta ÜFE’nin yıllık bazda yüzde 2,3 düşüş, TÜFE’nin ise yüzde 0,1 artış göstermesi bekleniyor. Japonya’da ise ÜFE’nin Mart’ta aylık yüzde 0,2 artışla yıllık bazda yüzde 4,0’dan yüzde 3,9’a gerileyeceği tahmin ediliyor.”